Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh lý ung thư phụ khoa phổ biến và nguy hiểm nhất đối với phụ nữ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hàng trăm nghìn ca tử vong vì căn bệnh này, trong đó phần lớn do phát hiện muộn. Việc nhận biết sớm dấu hiệu ung thư cổ tử cung giúp tăng cơ hội điều trị thành công và bảo vệ sức khỏe sinh sản cho phụ nữ.
Tìm hiểu chung về ung thư cổ tử cung
Cổ tử cung được bao phủ bởi một lớp niêm mạc mỏng, cấu tạo từ nhiều tế bào. Khi các tế bào cổ tử cung phát triển bất thường và vượt ngoài tầm kiểm soát của cơ thể sẽ tạo nên những khối u ác tính. Đây là cơ chế hình thành ung thư cổ tử cung. Theo thời gian, các khối u có thể lan sang những cơ quan lân cận, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của nhiều bộ phận trong cơ thể. Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến căn bệnh này chính là tình trạng nhiễm virus HPV kéo dài, đặc biệt là các chủng nguy cơ cao.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh ung thư nguy hiểm, ngày càng có xu hướng xuất hiện ở phụ nữ trẻ. Đặc biệt, bệnh thường tiến triển âm thầm từ 10 đến 20 năm, trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Không ít trường hợp chỉ được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Ở giai đoạn muộn chủ yếu chỉ tập trung vào việc kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong khi đó, nếu được chẩn đoán và điều trị sớm, bạn có cơ hội được chữa khỏi hoàn toàn.
Hình ảnh mô phỏng quá trình phát triển khối u ác tính ở cổ tử cung
Top dấu hiệu ung thư cổ tử cung
Dưới đây là 10 dấu hiệu nhận biết ung thư cổ tử cung mà phụ nữ nên lưu ý để chủ động bảo vệ sức khỏe của mình:
1. Ra máu âm đạo bất thường
Ung thư cổ tử cung có thể gây ra máu ngoài kỳ kinh. Điều này bao gồm: chảy máu sau khi quan hệ tình dục, chảy máu sau mãn kinh, ra máu hoặc ra huyết giữa các kỳ kinh.
Đây là tín hiệu cảnh báo quan trọng mà bạn không nên xem nhẹ. Nếu gặp tình trạng này, cần đi khám phụ khoa để được kiểm tra sớm. Đặc biệt đối với các trường hợp ra máu âm đạo sau mãn kinh, nên được thăm khám kịp thời vì nhiều nguyên nhân ác tính có thể gây nên tình trạng này.
2. Rối loạn kinh nguyệt
Một số phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung có thể nhận thấy sự thay đổi bất thường ở chu kỳ kinh nguyệt. Ví dụ, kỳ kinh đến sớm hoặc muộn hơn bình thường, lượng máu ra nhiều hơn, kéo dài hơn, hoặc xuất hiện các cục máu đông lớn. Bạn có thể dễ nhầm lẫn những thay đổi này với rối loạn kinh nguyệt sinh lý, nhưng nếu tình trạng kéo dài qua 1–2 chu kỳ hoặc khác hẳn so với bình thường, bạn nên đi khám phụ khoa ngay.
Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi thất thường – một dấu hiệu cần được chú ý
3. Ra khí hư bất thường
Khí hư (dịch âm đạo) vốn là hiện tượng sinh lý tự nhiên của nữ giới. Tuy nhiên, nếu có sự thay đổi bất thường như tiết dịch nhiều hơn bình thường, chuyển sang màu vàng, xanh hoặc lẫn máu, kèm mùi hôi khó chịu, thì đây có thể là tín hiệu cảnh báo ung thư cổ tử cung. Nguyên nhân thường xuất phát từ sự hình thành và phát triển của khối u ác tính trong cổ tử cung, làm tổn thương niêm mạc và kích thích gia tăng dịch tiết.
Đây là biểu hiện dễ nhầm với viêm nhiễm phụ khoa, nhưng nếu kéo dài thì cần đi khám để được kiểm tra. Bạn không nên tự dùng thuốc đặt âm đạo trước khi thăm khám để tránh che lấp triệu chứng của bệnh.
4. Đau và chảy máu sau khi quan hệ
Ung thư cổ tử cung có thể làm cho niêm mạc cổ tử cung trở nên nhạy cảm, dễ tổn thương. Khi quan hệ tình dục, bạn có thể cảm thấy đau rát hoặc chảy máu. Đau và chảy máu khi quan hệ có thể là biểu hiện của các bệnh lý phụ khoa như viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung, polyp hoặc tổn thương do quan hệ mạnh. Tuy nhiên, đáng lo ngại hơn, đây cũng có thể là tín hiệu cảnh báo sớm của ung thư cổ tử cung bạn không nên bỏ qua.
5. Rối loạn tiểu tiện
Một số phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung có thể gặp phải các vấn đề liên quan đến đường tiểu. Nguyên nhân thường là do khối u phát triển lớn dần, chèn ép vào bàng quang hoặc lan sang mô lân cận. Điều này khiến bạn cảm thấy:
- Đi tiểu nhiều lần, tiểu lắt nhắt, tiểu gấp.
- Có cảm giác buồn tiểu liên tục nhưng đi tiểu xong vẫn chưa thấy thoải mái.
- Đôi khi xuất hiện tiểu ra máu.
- Ở giai đoạn muộn hơn, khi khối u chèn ép niệu quản, bạn có thể bị ứ nước thận và thậm chí suy thận.
6. Rối loạn tiêu hóa
Ung thư cổ tử cung giai đoạn tiến triển có thể lan rộng, chèn ép hoặc xâm lấn trực tràng. Điều này gây ra nhiều rối loạn tiêu hóa, thường gặp nhất là:
- Táo bón kéo dài, khó đi ngoài.
- Đau bụng hoặc cảm giác đầy tức vùng bụng dưới.
- Một số trường hợp nặng có thể xuất hiện rò trực tràng – âm đạo, gây rỉ phân hoặc hơi qua đường âm đạo.
Các triệu chứng này thường không xuất hiện ở giai đoạn sớm, mà chủ yếu khi bệnh đã tiến triển. Do đó, nếu có rối loạn tiêu hóa kéo dài không rõ nguyên nhân, đặc biệt đi kèm các dấu hiệu phụ khoa bất thường, bạn nên đi khám sớm để loại trừ ung thư cổ tử cung.
7. Mệt mỏi kéo dài, mất cảm giác ngon miệng
Khi ung thư cổ tử cung tiến triển, nhiều người có thể trải qua mệt mỏi kéo dài và giảm cảm giác ngon miệng (chán ăn).
- Mệt mỏi kéo dài: Do thiếu máu (xuất huyết âm đạo, chảy máu vi thể), viêm mạn tính và rối loạn trao đổi chất gây nên cảm giác mất sức, kiệt quệ dù đã nghỉ ngơi
- Giảm cảm giác ngon miệng/chán ăn: Ung thư có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây cảm giác no nhanh, buồn nôn hoặc khó tiêu. Khi ăn ít, cơ thể thiếu dưỡng chất càng làm tình trạng mệt mỏi nặng hơn.
Khi phối hợp cả hai triệu chứng này, bạn có thể sút cân không rõ lý do, da xanh xao, yếu mệt mọi lúc.
Nếu bạn thấy mình mệt mỏi bất thường, ăn uống kém kéo dài mà không rõ nguyên nhân, hãy nghĩ đến việc đi khám phụ khoa cũng như thăm khám toàn thân để kiểm tra sớm.
Dấu hiệu mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân có thể là biểu hiện của ung thư cổ tử cung
8. Giảm cân bất thường
Giảm cân không rõ nguyên nhân là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm của ung thư nói chung và ung thư cổ tử cung nói riêng. Khi mắc bệnh, cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng do sự phát triển của khối u, đồng thời có thể gặp rối loạn chuyển hóa hoặc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng. Hệ quả là cân nặng giảm nhanh chóng dù chế độ ăn uống và sinh hoạt không thay đổi.
Nếu bạn sụt cân đột ngột trong thời gian ngắn mà không rõ nguyên nhân, nên đến cơ sở y tế để thăm khám và tầm soát. Phát hiện sớm ung thư cổ tử cung giúp nâng cao hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe kịp thời.
9. Đau lưng, đau vùng chậu
Ở giai đoạn sớm, ung thư cổ tử cung thường không gây đau. Nhưng khi bệnh tiến triển, chúng có thể chèn ép dây thần kinh vùng chậu và gây đau lưng hoặc đau vùng bụng dưới, đôi khi đau lan xuống hông hoặc chân. Cơn đau có thể kéo dài, không liên quan đến kỳ kinh nguyệt.
Nếu tình trạng đau vùng chậu hoặc lưng kéo dài mà không rõ nguyên nhân, bạn nên đi khám để được kiểm tra sớm.
Biểu hiện đau vùng chậu hoặc lưng dưới có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư cổ tử cung
10. Đau, sưng chân bất thường
Sưng và đau ở chân là một triệu chứng mà nhiều người không nghĩ đến khi nhắc tới ung thư cổ tử cung, nhưng thực tế đây lại là dấu hiệu có thể gặp phải ở giai đoạn tiến triển của bệnh. Khi khối u phát triển lớn dần, chúng có thể chèn ép vào các dây thần kinh vùng chậu và hệ thống mạch máu. Điều này cản trở quá trình lưu thông máu đến chi dưới. Ngoài ra, khối u còn có thể xâm lấn hạch bạch huyết vùng chậu, khiến dịch bạch huyết ứ trệ. Hậu quả là bạn thường cảm thấy chân bị sưng, nặng, kèm theo đau nhức dai dẳng. Cơn đau có thể xuất hiện âm ỉ ban đầu nhưng sẽ tăng dần theo thời gian, thậm chí gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại và sinh hoạt hàng ngày.
Bạn đang lo lắng về các dấu hiệu này? Đừng để triệu chứng kéo dài thêm. Hãy đặt lịch khám ngay qua Hotline: 1900 886648 để được chuyên gia tư vấn.
Khi nào cần đi khám ngay
Bạn nên đi khám phụ khoa càng sớm càng tốt nếu gặp bất kỳ tình trạng nào sau:
- Ra máu âm đạo bất thường: chảy máu sau quan hệ, giữa kỳ kinh, hoặc sau mãn kinh.
- Rối loạn kinh nguyệt kéo dài: chu kỳ thay đổi rõ rệt, lượng máu nhiều hoặc kéo dài hơn bình thường.
- Khí hư bất thường: ra nhiều, có màu lạ (vàng, nâu, xanh) hoặc mùi hôi, lẫn máu.
- Đau hoặc chảy máu khi quan hệ tình dục.
- Đau vùng chậu, lưng hoặc cảm giác nặng hông không rõ nguyên nhân.
- Rối loạn tiểu tiện hoặc tiêu hóa kéo dài, kèm đau, táo bón hoặc tiểu ra máu.
- Mệt mỏi, sút cân hoặc chán ăn bất thường, không do chế độ ăn hay sinh hoạt.
- Sưng hoặc đau chân bất thường.
Lưu ý: Những dấu hiệu này có thể xuất hiện ở các bệnh phụ khoa thông thường, nhưng nếu kéo dài hoặc bất thường so với bình thường, việc thăm khám kịp thời sẽ giúp phát hiện sớm ung thư cổ tử cung hoặc các vấn đề sức khỏe khác, tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe sinh sản.
Tìm hiểu thêm:
- Tiêm Vắc Xin HPV 9 Chủng Giá Bao Nhiêu Tiền? Chi Tiết Độ Tuổi Tiêm, Phác Đồ Tiêm Chuẩn Nhất
- Tiêm Phòng Ung Thư Cổ Tử Cung: Tác Dụng, Độ Tuổi, Chi Phí Và Lưu Ý Khi Tiêm
Biện pháp phòng ngừa ung thư cổ tử cung
Bên cạnh việc nắm rõ những dấu hiệu ung thư cổ tử cung, bạn cần quan tâm đến các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
1. Tiêm vắc xin HPV
Tiêm vắc xin phòng HPV được xem là biện pháp chủ động, an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung. Hiện tại, hai loại vắc xin được sử dụng rộng rãi là Gardasil 4 và Gardasil 9. Không chỉ bảo vệ phụ nữ khỏi ung thư cổ tử cung, các loại vắc xin này còn giúp ngăn ngừa nhiều bệnh lý liên quan đến HPV như ung thư hậu môn, hầu họng, âm hộ, âm đạo và mụn cóc sinh dục ở cả trẻ em và người trưởng thành.
- Vắc xin Gardasil 4: Gardasil 4 có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi 4 chủng HPV thường gặp gồm: 6, 11, 16 và 18 – các tác nhân chính gây ra sùi mào gà, tổn thương tiền ung thư, ung thư âm hộ và âm đạo. Vắc xin này được khuyến nghị cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi 9 – 26.
- Vắc xin Gardasil 9: Đây là thế hệ mới, bảo vệ khỏi 9 chủng HPV (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58), giúp giảm thiểu nguy cơ ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, hậu môn, hầu họng và sùi mào gà với hiệu quả lên đến trên 90%. Vắc xin này phù hợp cho nam, nữ và cộng đồng LGBT trong độ tuổi 9 - 45.
Tiêm vắc xin HPV là bước quan trọng giúp phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả
2. Tầm soát định kỳ bằng xét nghiệm tế bào cổ tử cung và HPV
Khám phụ khoa định kỳ kết hợp với xét nghiệm tế bào cổ tử cung và HPV là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm các bất thường ở cổ tử cung. Xét nghiệm tế bào có thể phát hiện tế bào tiền ung thư, trong khi xét nghiệm HPV giúp xác định có sự hiện diện của virus gây bệnh hay không. Việc tầm soát định kỳ giúp chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hạn chế nguy cơ tiến triển thành ung thư.
3. Quan hệ tình dục an toàn
Virus HPV lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp da kề da, đặc biệt trong quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm âm đạo, hậu môn, miệng hoặc qua tiếp xúc với bộ phận sinh dục của người nhiễm. Ngoài tiêm vắc xin HPV, duy trì đời sống tình dục an toàn cũng rất quan trọng để phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Các biện pháp bao gồm sử dụng bao cao su, hạn chế số lượng bạn tình hoặc giữ mối quan hệ một vợ một chồng. Tuy nhiên, bao cao su không thể che phủ toàn bộ vùng da sinh dục, nên nguy cơ lây truyền vẫn tồn tại. Vì vậy, kết hợp tiêm vắc xin và quan hệ tình dục an toàn là phương pháp toàn diện và hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản.
4. Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách
Giữ vùng kín sạch sẽ, khô thoáng, đúng cách giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa và duy trì môi trường âm đạo khỏe mạnh. Các viêm nhiễm mạn tính có thể làm tăng khả năng tiến triển từ nhiễm HPV sang tổn thương tiền ung thư. Tuy nhiên, vệ sinh vùng kín không thay thế tiêm vắc xin HPV hay sàng lọc tế bào học, những biện pháp này mới trực tiếp phòng ngừa ung thư cổ tử cung.
Khám phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường ở cổ tử cung
5. Không nên quan hệ tình dục quá sớm
Quan hệ tình dục trước 18 tuổi làm tăng đáng kể nguy cơ nhiễm HPV – tác nhân chính gây ung thư cổ tử cung. Ở độ tuổi này, cổ tử cung vẫn đang phát triển và các tế bào dễ tổn thương hơn, tạo điều kiện cho virus xâm nhập và tồn tại lâu dài.
Nghiên cứu tại Mỹ năm 2023 cho thấy phụ nữ quan hệ sớm có nguy cơ mắc tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư cổ tử cung cao gấp 3 lần so với những người bắt đầu quan hệ muộn hơn. Thêm vào đó, quan hệ sớm thường đi kèm với việc chưa có kiến thức đầy đủ về sức khỏe sinh sản, sử dụng biện pháp bảo vệ không phù hợp, làm tăng nguy cơ lây nhiễm HPV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Do đó, nên quan hệ tình dục khi cơ thể đã phát triển trưởng thành, kết hợp tiêm vắc xin HPV và duy trì quan hệ an toàn, là cách hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản và giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung.
6. Không hút thuốc
Mặc dù HPV và hút thuốc dường như không liên quan trực tiếp, nhưng thực tế hút thuốc lá trực tiếp và hút thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ nhiễm virus HPV. Nguyên nhân là do nicotine và các hóa chất trong thuốc lá có thể ức chế hệ miễn dịch, làm tăng khả năng nhiễm và giảm hiệu quả đào thải virus HPV. Mức độ nguy cơ cũng phụ thuộc vào thời gian, tần suất và số lượng thuốc lá sử dụng, khi càng hút nhiều, cơ thể càng khó đào thải virus.
Phụ nữ hút thuốc cũng có nguy cơ nhiễm virus HPV cao gấp đôi so với những người không hút. Ngoài ra, việc hút thuốc cũng làm tăng khả năng xuất hiện các tổn thương tiền ung thư cổ tử cung (CIN2+) ở những phụ nữ đã nhiễm HPV, làm gia tăng nguy cơ tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học, tránh hút thuốc lá, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh
Kết Luận
Dấu hiệu ung thư cổ tử cung thường diễn ra âm thầm, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa thông thường. Bạn hãy chủ động đi khám định kỳ, sàng lọc sớm và tiêm vắc xin HPV chính là cách thông minh để phòng ngừa bệnh, giữ gìn hạnh phúc gia đình và tận hưởng một cuộc sống trọn vẹn. Đừng chờ đến khi có dấu hiệu bất thường mới lo lắng, hãy hành động ngay hôm nay! Liên hệ Bệnh viện Đại học Phenikaa qua hotline 1900 886648 để được đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm tư vấn, thăm khám và đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe.
